Preprotetik Cerrahi Nedir? Preprotetik (protez öncesi) cerrahi; ağız, diş ve onları destekleyen kas kemik ve yumuşak dokularda ağızın proteze uygun hale getirilmesi için uygulanan cerrahi işlemlerdir. Her ağız yapısı protez yapımına uygun değildir, bu yüzden dişsiz veya çok fazla diş kaybına uğramış bir ağızda protez yapımı için asgari şartlar aranır. Protez yerleştirilmeden önce hastanın ağzının hazırlanması için gerçekleştirilen tedavi prosedürlerinin tamamı protez öncesi cerrahi olarak adlandırılır. Protez öncesi cerrahinin amacı; çenenin yumuşak ve sert dokularının ağız fonksiyonunu, estetiğini ve yüz formunu geri kazandıracak konforlu bir protez için hazırlanmasıdır. .

Bazı kişilerin üst damaklarının ortasında, yada alt küçük azı dişlerin dile bakan yüzeylerindeki çene kemiğinde kemik çıkıntıları olabilir. Bu çıkıntılar doğumsaldır. Yani sonradan oluşmuş değildir. Bireye özgüdür. Takılıp çıkartılan Hareketli Bölümlü veya Tam Protez kullananlarda protez vuruklarına neden olabileceği gibi, kullanılan protezin sık sık kırılmasında da neden olabilirler. Eğer varsa, “Torus” adı verilen bu çıkıntıların proteze başlanmadan önce düzeltilmeleri gerekir. .

Özellikle genç yaşlarından beri Hareketli Protez kullanan hastalarda, protezi tutan çene kemikler eriyerek silikleşmiştir. Yeni yapılacak protezin tutunmasını sağlamak amacıyla Çene Cerrahları tarafından “Vestibüloplasti” denilen bir işlemle proteze destek olacak kemiğin biraz belirginleştirilmesi sağlanabilir. .

Protez öncesi cerrahi ile aşağıdaki durumlara konforlu ve etkili çözümler üretilmesi hedeflenmektedir:

• Çenenin işlevinin geri kazandırılması, 
• Çene yapısının korunması ya da iyileştirilmesi,

.

• Yüz estetiğinin geliştirilmesi,
• Protezin yerleştirileceği bölgenin cerrahi olarak değiştirilmesi sonucu, uygun olmayan bir protezden kaynaklanacak ağrı ve rahatsızlığın ortadan kaldırılması.

PROTEZ YAPIMINA UYGUN İDEAL BİR AĞIZ;

•  Protezin oturma alanları içinde veya çevresinde skar dokusu, yumuşak doku katlantıları ve hipertrofileri olmamalıdır.
•  Vertikal, transvers ve sagittal planda çenelerin ve alveoler kretlerin ilişkileri birbirleri ile uyumlu olmalıdır.

.

• Alveoler kretler, lateral kuvvetlere karşı protezin ayrılmasına ve düşmesine engel olabilecek yükseklikte ve genişlikte olmalıdır. Kret açılı olmamalıdır.
•  Protez oturma sahalarında keskin kenarlar, kemik çıkıntıları ve girintileri olmamalı, üst yüzey düzgün olmalıdır.
•  Primer protez destek bölgesi için yeterli miktarda yapışık keratinize mukoza olmalıdır. Mukoza çok ince veya çok kalın olmamalı, gelen basıncı karşılayacak sertlikte olmalıdır. Mukoza hareketli olmamalıdır.
•  Vestibulum oris yeterli derinlikte olmalıdır.
• Yüksek kas yapışıklıkları ve frenilum gibi protezin hareketliliğine neden olan yapılar bulunmamalıdır.

.

•  Majör ve minör tükrük bezleri normal fonksiyonunda olmalıdır.
• Kret horizontal düzlemde kalmalı, okluzyon düzlemiyle ilişkisi uyumlu olmalıdır. Yukardaki şartlara uymayan ağızlarda değişik metotlar denenerek protez yapılmaya çalışılır. Bu yöntemler yetersiz kalırsa cerrahiye başvurulur. Cerrahide esas, lüzumsuz kemik ve yumuşak doku hasarı yapmamak, en az zararla azami tutuculuğu sağlamaktır.